Archeologische vondsten Vleerplein

In het juni-nummer van Moerdregt

Bij archeologisch onderzoek aan het Vleerplein in het centrum van Moordrecht zijn oude funderingen van gebouwen en ook een koepelput blootgelegd. In het juni-nummer van Moerdregt brengen Jaap Waasdorp en Piet Buchner uitgebreid verslag uit over de historische vondsten.

Verder in deze Moerdregt:

  • Weesvader en weesmoeder Gilden van het weeshuis.
  • Moordrechtse receptie-albums.
  • Moerdregt van Toen: oude foto van het weeshuis.
  • Arie Blom als boerenknecht.
  • Tijdreis door Moordrecht.
  • Jaarverslag 2023.

De koepelput onder het Vleerplein

Bij een archeologisch onderzoek aan het Vleerplein in het centrum van Moordrecht zijn afgelopen februari diverse vondsten gedaan. Het onderzoek viel samen met de rioleringswerkzaamheden die daar worden uitgevoerd.

Oude foto van het Vleerplein met de locatie van de koepelput.
De aangetroffen koepelput.

De onderzoekers van Bureau IDDS uit Noordwijk stuitten onder meer op oude funderingen, houten goten en restanten van een koepelput. Koepelputten waren waterputten van baksteen met een koepel die voorkwam dat er vuil in de putten viel. De aangetroffen put dateert wellicht uit het begin van de negentiende eeuw. Uit die periode stamt waarschijnlijk ook de gevonden plankenconstructie van de muurfundering. Zo kregen de onderzoekers inzicht in de funderingsconstructies uit die tijd. Omdat de rioleringswerkzaamheden nog niet klaar zijn worden er wellicht nog nieuwe ontdekkingen gedaan.

Weesvader en weesmoeder Gilden

Zoals veel Moordrechtenaren weten was het huidige woonzorgcentrum Vivere aan het Westeinde oorspronkelijk een weeshuis van de Stichting Drost-IJserman. In latere jaren deed het monumentale gebouw ook dienst als bejaardenhuis en gemeentehuis (tot 2010). Tegenwoordig is het een appartementencomplex voor senioren.

Van 1910 tot en met 1947 was de zorg over de kinderen toevertrouwd aan het echtpaar Marinus Gilden (1875-1949) en zijn vrouw Jacoba Pieternella Gilden-Buijters (1873-1950). In het artikel belichten Jaap Waasdorp en Piet Buchner het wel en wee van het echtpaar. Het verhaal is gebaseerd op het boek ‘In Holland staat een huis’ van P.J. Zonruiter en informatie van Ria de Kok-van der Starre uit herinneringen van haar moeder Corrie Verwaal, dochter van het echtpaar.

Tijdens het verblijf van het echtpaar Gilden, dat oorspronkelijk uit Zierikzee kwam, woonden er een achttal kinderen in het weeshuis. Naast hun werkzaamheden als weesvader en –moeder waren Marinus en Jacoba ook actief in het sociale leven in Moordrecht. Marinus was onder meer ouderling en kerkvoogd van de Nederlandse Hervormde Kerk en een van de leidende figuren in de Burgerwacht. Jacoba was mede-oprichtster van het ‘Damescomité’, dat geld inzamelde voor gezinnen in de knel.

Weesvader en weesmoeder Gilden.
Weeskinderen Willie Vlot, Bartha van Grieken, Lenie Verwaal, Corrie Verwaal en Marie Verwaal poseren achter het weeshuis.
Weeskinderen Willie Vlot, Bartha van Grieken, Lenie Verwaal, Corrie Verwaal en Marie Verwaal poseren achter het weeshuis.

In 1939 verliet de laatste wees het weeshuis. Tijdens de oorlogsjaren deed het gebouw nog dienst als onderdak voor gevluchte wezen uit Rotterdam. Na de oorlog fungeerde het als rusthuis (tot 1974). Het echtpaar Gilden verbleef er tot 1947. Hun laatste levensjaren bracht het tweetal door in het Juliana Rusthuis in Gouda. Het artikel is verluchtigd met diverse foto’s van vrolijk poserende weeskinderen.

Foto van het weeshuis

De middenpagina’s van Moerdregt zijn gereserveerd voor een statige foto van het oude weeshuis aan het Westeinde die omstreeks 1900 is gemaakt.

Moordrechtse receptie-albums

Henk van Kerkhof bladerde door een zogenoemd receptie-album uit 1953. In deze albums konden bruiloftsgasten hun felicitaties schrijven en was er plek voor foto’s van de trouwdag. Ook stonden er advertenties in van Moordrechtse middenstanders.

Enkele advertenties van Moordrechtse middenstanders in het receptie-album.
Enkele advertenties van Moordrechtse middenstanders in het receptie-album.

Arie Blom als boerenknecht

Aansluitend op het eerste artikel van Henk van Kerkhof over Arie Blom (1922-2014) volgt in dit nummer deel 2 over het leven van deze Moordrechtenaar. Arie was vanaf zijn twaalfde jaar werkzaam als boerenknecht. De artikelenreeks geeft een goed inzicht in het zware leven van veel Moordrechtenaren in de eerste helft van de twintigste eeuw. De verhalen zijn gebaseerd op het boek dat Arie zelf in 1986 schreef over zijn leven.

Als boerenknecht stond Arie om kwart over drie op om de koeien te melken, gevolgd door werkzaamheden als maaien, zeisen, sloten baggeren, mesten, het vee voeren en dorsen. Soms werkte hij door tot ’s avonds tien uur. Arie was werkzaam bij verschillende boeren, onder wie Otto Kool aan de Middelweg en Jan van der Wouden, eveneens aan de Middelweg. Het bescheiden loon stond hij af aan zijn ouders. Een klein deel hield hij zelf voor zijn studies. Op latere leeftijd werd Arie marechaussee.

De boerderij van Kool aan de Middelweg.
De boerderij van Kool aan de Middelweg.

Tijdreis door Moordrecht

In Tijdreis door Moordrecht toont Henk van Kerkhof oude en nieuwere foto’s van dezelfde plekken in Moordrecht, waaronder foto’s van de Burgemeester Brandstraat en de Oost Ringdijk uit 1960 en 2013, genomen vanaf de kerktoren, een luchtfoto van een splinternieuwe sporthal De Zuidplas (1975) en een actiefoto van de korfballers van IJsselvogels uit 1975, met een sierlijke doelpoging van Wim Slingerland.

Moordrecht, gezien vanaf de kerktoren in 1960. Met op de voorgrond de Burgemeester Brandtstraat.
Moordrecht, gezien vanaf de kerktoren in 1960. Met op de voorgrond de Burgemeester Brandtstraat.

Jaarverslag 2023

Ten slotte brengt secretaris Eef Oosterwijk verslag uit over de activiteiten van de Historische Vereniging Moordrecht in 2023.

Wilt u voortaan geen verhaal meer missen? Word dan snel lid van de Historische Verenging Moordrecht. U ontvangt het magazine dan voortaan automatisch drie keer per jaar gratis in de bus.

> Lid worden

Blijf op de hoogte, meld u aan voor de nieuwsbrief!

Diapresen­tatie
op maat

Over de historie van Moordrecht

Historische Vereniging Moordrecht

Opgericht in 1993

RSIN-nummer: 8028.05.334

Corr. adres: West-Ringdijk 7b, 2841LV Moordrecht

Bezoekadres: Westeinde 1, 2841BN Moordrecht

info@historischevereniging­moordrecht.nl

Oudheidkamer Het Weeshuis

Museum voor lokale historie en tevens bestuurs- en archiveringruimte.

Open: elke 2e zaterdag van de maand van de maand van 13.30 tot 16.30 uur.

Adres: Westeinde 1, 2841 BN Moordrecht (ingang achterom).
Historische Vereniging Moordrecht