Hoogheemraadschap legt argumenten voor nieuw onderzoek naast zich neer
De Historische Vereniging Moordrecht (HVM) heeft opnieuw bakzeil gehaald in haar strijd voor behoud van de historische Snelle Sluis bij Moordrecht. Woensdag 6 september jl. wees de Commissie Integraal Waterbeheer van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard het verzoek om aanvullend onafhankelijk onderzoek naar de werkelijke kosten van sloop en restauratie af.
Tijdens de vergadering van de Commissie Integraal Waterbeheer hielden HVM-voorzitter Marijke Edel en ir. G. Jan Arends, universitair docent draagconstructies aan de Technische Universiteit Delft en expert op het gebied van historische sluizen, vergeefs een pleidooi voor een nader onderzoek. Uit een eerder rapport van het waterschap zou namelijk blijken dat de kosten van sloop veel hoger en die van restauratie veel lager zijn dan het waterschap nu beweert.
Waterschap: Restauratie vier keer zo duur als slopen
Het waterschap wil de historische sluis uit 1829 slopen, omdat het bouwwerk in slechte staat verkeert en restauratie veel te duur zou zijn. Het schap baseert zich op een kostenopgave van ingenieursbureau Antea Group, waarin de kosten van restauratie worden geraamd op ruim € 2,88 miljoen en die van sloop op bijna € 710.000,-.
HVM: Juist slopen is vier keer zo duur
De historische vereniging betwist de berekening van Antea. Tijdens de vergadering stelde Edel dat niet restaureren, maar juist slopen vier keer zo duur is. Ze staafde die bewering met een kostenraming van Witteveen+Bos uit 2006, waarop de historische vereniging onlangs de hand wist te lagen. Deze raming werd destijds ook in opdracht van het hoogheemraadschap uitgevoerd.
Het gerenommeerde ingenieursbureau rekende toen uit dat slopen ruim € 1,3 miljoen zou kosten en restauratie volgens de variant ‘minimaal herstel’ € 290.000,-. Beide bedragen zijn gecorrigeerd voor inflatie. Bij een afschrijving over 30 jaar zou dat neerkomen op € 12.000,- per jaar.
Met deze kostenvergelijkingen wilde de historische vereniging vooral duidelijk maken dat er op zijn minst vraagtekens bij het onderzoek van Antea moeten worden gezet. “Men geeft zelf al aan dat er nader onderzoek moet worden gedaan, dus waarom dan nu al besluiten tot sloop, zeker als er geen acuut gevaar is?”
Monumentencommissie: sluis verdient monumentenstatus
Over de kwestie ‘monument of niet’, stelde Marijke Edel: “De monumentencommissie van Zuidplas heeft tot twee keer toe aangegeven dat de sluis een monument zou moeten zijn. Het college van Zuidplas heeft hierover nog steeds geen duidelijke uitspraak gedaan en de aanvraag van de HVM hiervoor nog niet beantwoord.”
Geen structureel onderhoud gedaan
Op het verwijt van het schap dat de gemeente Zuidplas, provincie en historische vereniging niet willen bijdragen aan de restauratiekosten stelde de HVM-voorzitter: “Aan de sluis is geen structureel onderhoud gedaan (…) Het kan natuurlijk niet zo zijn dat een vrijwilligersorganisatie of een andere overheid verantwoordelijk is voor de kosten die voortvloeien uit de nalatigheid van een ander overheidsorgaan.” De commissie ziet de kosten echter als restauratiekosten en niet als achterstallig onderhoud.
Beheer en onderhoud door andere partijen
Het argument dat er geen andere partijen zijn die het beheer en onderhoud voor hun rekeningen willen nemen, werd eveneens weerlegd. Edel”: “Als historische vereniging zijn wij deze route wel gestart. Wij konden deze echter niet uitwerken, omdat het college niet wilde samenwerken aan een minimumrestauratieversie, die we nodig hebben om over overdracht te kunnen gaan spreken.” Het overdragen van de sluis is echter niet het doorslaggevende argument.
‘Als de gemeente niets doet, dan wij ook niet’
Ondanks de gefundeerde betogen van Marijke Edel en Jan Arends besloot de commissie het sloopvoorstel toch door te sturen naar de Verenigde Vergadering van het hoogheemraadschap van eind september. Hoewel de leden teleurgesteld waren over de afwachtende houding van de gemeente Zuidplas, voelden ze zich tegelijkertijd door lakse houding gesterkt in hun voorkeur voor sloop. ‘Als de gemeente niets doet, dan wij ook niet’, was de algehele teneur. Het college benadrukte vooral dat sloop nodig is vanwege de veiligheid. Na een vraag hierover stelde de Hoogheemraad dat er wel al noodmaatregelen zijn getroffen en er dus geen actuur gevaar is.
‘Een beetje gebruikt’
Na afloop was HVM-voorzitter Marijke Edel zichtbaar teleurgesteld over de uitkomst van de vergadering. “Ik vermoed dat we van begin af aan kansloos waren. We zijn zelfs een beetje ‘gebruikt’, heb ik het idee. Zo van: we hebben de burger bij het besluitproces betrokken en daarmee aan onze plicht voldaan. En vervolgens doen we gewoon wat we altijd al van plan waren.”
‘Nu moet gemeenteraad in actie komen’
Alleen de gemeenteraad van Zuidplas kan de sluis nog redden door de wethouder te vragen de Snelle Sluis alsnog aan te wijzen als monument. Het hoogheemraadschap hoeft nu geen sloopvergunning aan te vragen en ook de omgevingsdienst is al akkoord met de sloop. De gemeenteraad komt 19 september bijeen. Marijke Edel: “De monumentencommissie vindt dat de sluis een monument is. Nu moet de gemeenteraad in actie komen.”
> inspreektekst HVM-voorzitter Marijke Edel
> inspreektekst ir. G. Jan Arends
> vergelijking kostenramingen van Antea Group en Witteveen+Bos
> inspectierapport Antea Group 2017
> kostenraming sloop en restauratie volgens Antea Group 2017
> rapport verkennende studie Witteveen+Bos 2006
> kostenraming sloop en restauratie volgens Witteveen+Bos 2006
